Eekhoorns zijn knaagdieren. De enige eekhoornsoort die van nature in Nederland leeft,  de Sciurus vulgaris, heet ook wel de rode of gewone eekhoorn. Zijn vacht is, zoals zijn naam aangeeft, roodbruin. Volwassen dieren zijn tussen de 20 en 30 centimeter groot en wegen ongeveer 350 gram. Een eekhoorn kan 7 jaar oud worden.

Ze hebben een grote pluimstaart die bijna net zo lang is als hun lijf. Ze gebruiken hun staart om te sturen, om in evenwicht te blijven en zelfs als paraplu. Ze maken veel verschillende geluidjes. Het geluid van ‘opwinding’ klinkt weer anders dan ‘gevaar’ of de begroeting van een soortgenoot. Jonge eekhoorns maken piepgeluiden. Maar de volwassen dieren grommen, jammeren en kunnen zelfs kakelen. Ook het eten van een eekhoorn gaat bepaald niet geruisloos. Hun geknaag is vaak luid en duidelijk te horen.

Andere kenmerken van de eekhoorn:

·         Witte buik

·         Pluimpjes op de oren, vooral in de winter

·         Lange teentjes met scherpe nageltjes

·         Grote ronde zwarte ogen  

Leefomgeving

Op veel verschillende plekken in Nederland leven eekhoorns. Over het algemeen komen ze vooral voor in het oosten van het land, in loof- en naaldbossen, of in duingebieden langs de kust. Als er genoeg eten is en schuilplekken zijn voor eekhoorns, kun je hem ook op andere plekken tegenkomen, bijvoorbeeld in je achtertuin.  In het bos is de kans het grootst om een eekhoorn te spotten. Ze zijn vooral ’s ochtends vroeg of later in de middag actief. Probeer zelf niet teveel geluid te maken en kijk goed om je heen of je iets ziet bewegen.  Eekhoorns leven op zichzelf. Ze hebben een eigen territorium waarin ze naar voedsel zoeken. Eekhoorns leven vooral hoog in de bomen. Ze springen met grote sprongen van tak tot tak.

Om zich te beschermen tegen boommarters, haviken en vossen, bouwt een eekhoorn een nest of huis. Dit nest wordt hoog in de boom, op minimaal vijf meter hoogte, dicht tegen de stam aan gebouwd. De eekhoorn plant zich voort tussen december en februari en nog eens in mei en juni. In deze periode achtervolgt het mannetje het vrouwtje. Uiteindelijk leidt dit tot paring. Na vijf weken draagtijd worden de jongen uiteindelijk geboren. De jonge eekhoorntjes krijgen melk van de moeder tot ze tien weken oud zijn. Na drie maanden worden de jongen uit het territorium verstoten en moeten zij zelf opzoek naar een eigen leefgebied. Na tien maanden zijn de jonkies volwassen en klaar om zich voort te planten.

Voedsel

Een eekhoorn is een knaagdier. Ze eten onder meer van eikels, dennenappels, noten en zaden, maar ze knagen ook rustig aan knoppen van bloemen, bessen, paddenstoelen, rupsen en vogeleitjes. In de herfst leggen eekhoorns een voedselvoorraad aan voor de winter. Hiervoor verzamelen ze zaden en ander voedsel. Dit verstoppen ze onder blaadjes en wat aarde. In de winter zoeken ze deze voorraden weer op. Maar ze vergeten altijd wel wat verstopplekken. Deze zaden groeien dan in het voorjaar uit tot een nieuwe plant of boom. Zo draagt de eekhoorn bij aan het verspreiden van de zaadjes van verschillende soorten planten in het bos.

Geen winterslaap
Veel mensen denken dat eekhoorns een winterslaap houden. Maar is echter niet zo. In de winter is hij wel minder actief, omdat er weinig eten te vinden is. Daarom eten eekhoorns in de herfst extra veel en verzamelen ze een wintervoorraad. Dat verstoppen ze in holle plekjes van bomen of ze begraven het. Omdat ze goed kunnen ruiken vinden ze het eten meestal weer terug.


Bescherming van de eekhoorn
Tussen 1960 en 1970 brak er een ziekte uit onder de eekhoorns. Toen zijn veel eekhoorns gestorven. Na 1970 ging het weer wat beter met de eekhoorns in Nederland en herstelde de populatie zich. Toch moeten we deze soort blijven beschermen, want door klimaatverandering verdwijnen bomen, bloemen en insecten die als eten dienen voor deze knaagdieren. Dat het niet goed gaat met deze soort blijkt uit de cijfers. In de afgelopen 10 jaar is de soort 34% achteruitgegaan.

Wil jij ook wat doen? Als er in je omgeving eekhoorns leven dan kun je ze helpen door wat zaden en noten voor ze klaar te leggen. Je kunt ook speciale eekhoornvoer kopen. Een bijdrage aan Natuurmonumenten is natuurlijk ook meer dan prima, daarmee steun nog veel meer soorten dieren (en planten).

Bronnen: Natuurmonumenten en Dierenbescherming